آثار روانی اختلالات حسی

کودکانی که به اختلالات بینایی و شنوایی مبتلا هستند برای ارضای احتیاجات طبیعی خود دچار مشکلاتی می شوند.كه کودکان عادی کمتر با آنها مواجه اند. علل اصلی مشکلات عبارتنداز :

• وجود نقیصه جسمی و اثری که این نقص بدنی بر فعالیت‌های کودک و درک او از جهان خارج می گذارد.
• واکنش پدر و مادر و احساسات و عواطفی كه والدین به سبب ناتوان بودن کودک نسبت به او ابراز می دارند این احساسات گاه به صورت حمایت و مواظبت افراطی و زمانی به صورت طرد کردن کودک دلسرد شدن از معالجه و به آسایشگاه سپردن و نظایر آن مشاهده می‌شود.
• واکنش اجتماعی و طرز برخورد افراد جامعه نسبت به این کودکان و احساسات مختلفی مانند ترحم و دلسوزی در مورد نابینایان و سرزنش ناشنوایان معمولا شرایط دشواری برای کودکان نابینا و ناشنوا ایجاد می کند و در نتیجه اختلالاتی در خلق و خو و رفتار این کودکان پدید می آورد.

نکته مهم اینکه کودکان نابینا و ناشنوا اگرچه از اختلالات حسی رنج می‌برند ولی وضعیت روانی آنان متفاوت است و هركدام عوارض روانی مخصوص به خود دارند.

اختلال شنوایی سد بزرگی برای رشد طبیعی گفتار و فعالیت اجتماعی به خصوص فعالیت‌های مدرسه است با آن که جامعه به اختلالات شنوایی کمتر از اختلالات بینایی اهمیت می دهد آثار روانی مبتلایان به اختلالات شنوایی به مراتب بیشتر از آثار روانی مبتلایان به اختلالات بینایی است.کودک ناشنوا بیشتر در معرض اختلالات روانی قرار دارد و حتی ثابت شده که خودکشی در ناشنوایان بیشتر از نابینایان است. مردم همیشه سعی می کنند به نحوی به نابینایان کمک کنند ولی ناشنوایان را مسخره میکنند بیمار می داند که نمی شنود. بنابراین وقتی مشاهده می‌کند که در رفتار اطرافیانش تغییری پیش آمده آنها را به خود نسبت می دهد و همین امر باعث بروز اختلالات روانی در کودک می گردد.در دوران یادگیری مهارت های کودک ناشنوا مانند کودک نابینا از برقراری رابطه با محیط  عاجز است به هر حال قادر به فهم کامل توضیحات اطرافیان نیست و نمی تواند نیازهای خود را بیان کند. در این مرحله کودک از آنچه واقعا هست کم هوش تر به نظر می رسد بعضی ها عقیده دارند در دوران رشد شخصیت که به مرحله عقده ادیپ معروف است کودک ناشنوا فوق العاده حسود می شود چون کودک خود را از هر نوع ارتباط و مکالمه با دیگران محروم می بیند، لذا این امر موجبات حسادت شدید او را نسبت به اطرافیانش که پیوسته با هم در حال گفتگو و ارتباط هستند فراهم می آورد .به طور کلی آثار اختلالات شنوایی به صورت واکنش های مختلف در زمینه های فردی تحصیلی و اجتماعی ظاهر می شود در زمینه فردی موجب تاخیر در گویایی و حتی لالی کامل انزواطلبی ، بدبینی و زودرنجی می‌شود. در زمینه تحصیلی موجب تنبلی غیر واقعی و عقب افتادگی های کاذب تحصیلی می شود در زمینه اجتماعی منجر به اختلالات و واکنش های غیر اجتماعی ضد اجتماعی و حتی انتقام‌جویی می‌شود

اختلالات روانی در مبتلایان به کری نسبی ممکن است به صورت واکنش های سایکوتیک شامل هذیان و توهمات گوناگون واکنش‌های نوروتیک شامل افسردگی اضطراب و اختلالات رفتاری مانند دزدی و دروغگویی فرار مخالفت طغیان و غیر تظاهر نماید.